Investeren in begeleiding van zij-instromers en LIO-studenten

Het blijft uitdaging nummer 1 in het onderwijs: hoe vind en behoud je voldoende onderwijspersoneel? Ook bij SaKS speelt dit vraagstuk. Daarom kiezen wij ervoor om flink te investeren in de begeleiding van zij-instromers en LIO-studenten. In dit artikel, dat we samen met beroepsvereniging Velon maakten, vertellen Inge van Schenk Brill en Inge Adams over onze aanpak.

Inge van Schenk Brill is schooldirecteur van basisschool ‘t Baeken, en de directeur van SaKS die de zij-instromers en LIO studenten in haar portefeuille heeft.  ‘Zij-instromers hebben een andere blik. Doordat zij al levens- en werkervaring hebben op andere terreinen maken ze ons onderwijs rijker.’ Inge Adams – coach, bovenschools specialist opleiden en coördinator Samen Opleiden – beaamt dit. ‘Soms is het spiegelend doordat ze vragen stellen: waarom doen jullie de dingen die jullie doen? Dat scherpt ons.’

Ondanks de levens-en werkervaring is de overgang voor zij-instromers naar het onderwijs behoorlijk intensief. En de uitstroomcijfers zijn hoog; zo verlaat 20 tot 25% van nieuwe docenten het onderwijs (met name in het VO) alweer binnen vijf jaar. Wil je zij-instromers vasthouden dan vraagt dit dus wat. Bij SaKS kiezen we daarom voor een heel eigen aanpak. Inge Adams: ‘Waar op andere scholen de verantwoordelijkheid voor zij-instromers en LIO studenten vaak versnipperd is, hebben wij ervoor gekozen om deze portefeuille bij één directeur te beleggen. Deze directeur is er echt voor de zij-instromers en LIO studenten. Inge van Schenk Brill  zorgt voor korte lijnen, en zij-instromers voelen zich gesterkt en gesteund.’

Investeren

Van Schenk Brill: ‘Zij-instromers worden soms ingezet als gatenvullers. Dat begrijpen we wel vanuit de kant van scholen, maar dat is niet duurzaam. De kans dat mensen dan uitvallen is groot. Wij kiezen ervoor om zij-instromers 1,5 jaar boven formatie in te zetten, wat ze tijd geeft om het vak te leren. Maar natuurlijk kost dat geld. We krijgen per zij-instromer subsidie, maar onze werkwijze en begeleiding kost al snel 5x zoveel. We zien dat als investeren in de toekomst dat zich uiteindelijk terugbetaalt.’

‘Tegelijkertijd leren wij ook in deze aanpak’, zegt Adams. ‘Voorheen waren we te beschermend naar zij-instromers, waardoor de overgang naar het zelfstandig voor de klas staan groot was. Daarom laten we de nieuwe groep zij-instromers nu in het laatste half jaar van hun opleiding ‘los’. Dat betekent dat ze zelf een groep gaan draaien met alle activiteiten die erbij horen, dus ook oudergesprekken en de administratie. Wel blijven we ze dan buiten schooltijd begeleiden.’ Klopt, beaamt Van Schenk Brill: ‘Die twee jaar opleiding gaat zo snel dat directe en eerlijke feedback belangrijk is. Door direct al coaching in te zetten voelen ze zich gehoord en zelfverzekerder.’

Om zij-instromers in die twee jaar zoveel mogelijk ervaringen mee te geven mogen ze binnen SaKS elk half naar een andere plek. Dat is soms pittig, maar werkt ook goed. Inge Adams: ‘Dit doen we, omdat we de zij-instromers eerlijk willen verdelen over onze scholen. Maar ook omdat we zij-instromers zo’n leerkuil ‘gunnen’. Je leert namelijk heel snel als je na een half jaar opnieuw kinderen moet leren kennen en moet inwerken in een team.’

Dat deze aanpak z’n vruchten afwerpt, merken we inmiddels goed. Inge Adams: ‘Wij hebben per jaar plek voor zo’n 4 tot 6 zij-instromers, maar we krijgen vaak wel meer dan 35 aanmeldingen van mensen die bij ons opgeleid willen worden. Wij leiden echt SaKS-mensen op, met een SaKS sausje. Dat betekent dat zij-instromers en LIO-studenten bij ons gericht kunnen kijken waar ze passen en ze willen vaak ook graag bij SaKS blijven. Doordat we korte lijntjes hebben  kunnen we pijntjes snel verhelpen en passende coaching en ondersteunende bijeenkomsten aanbieden. We zien dat dit duurzaam is, want we hebben een relatief laag verloop.’

“De bijeenkomsten met de andere zij-instromers vond ik waardevol.”

Lotte Houtenbos Zij-instromer

Lotte Houtenbos kwam vanuit de gehandicaptenzorg als zij-instromer bij SaKS terecht.

‘Ik heb de begeleiding van SaKS als ontzettend goed ervaren. Ze geven je veel vrijheid, tegelijkertijd dacht mijn coach overal in mee. Ook de bijeenkomsten een keer per drie maanden met de andere zij-instromers, waarin we casussen met elkaar besproken, vond ik waardevol. Ook fijn dat de overkoepelende directeur Inge daar ook altijd bij was om sturing te geven.’